खानेकुरापनि सकिन लाग्यो, श्रीमती र पाँच छोराछोरी कसरी पाल्ने ?

सप्तरी । राजविराज नगरपालिका– ५ स्थित भित्री सडकमा पक्की घरका बीचमा एउटा पुरानो फुसको घर छ । निम्न वर्गका तीन/चार जनाको परिवार डेरा लिइ बहालमा बस्ने सो घरमा अशोक सहनीको सानो एक कोठे डेरा छ । श्रीमती र पाँच छोराछोरीसँगै उनी त्यहाँ बस्छन् । श्रीमतीले भने छोराछोरीको दिनभर हेरविचार गर्छिन् । अशोक साँझ बिहान मुखमा माड लगाउने बन्दोबस्तका लागि स्टिलको भाँडोमा चिया बोकेर घर बाहिर निस्कन्छन् ।

बालबालिकाको औषधि उपचारदेखि राजविराज बजारको महँगो डेरा भाडा, बिहान बेलुकीको खाना सम्पूर्ण व्यवस्थापनको जिम्मा अशोककै काँधमा छ । उनको ‘लेमन टि’ राजविराजका पारखीका बीच लोकप्रिय भएकाले कमाइ पनि राम्रो छ । चियाको तलतल लागेपछि चियाका पारखी फोन गरेर सहनीलाई बोलाउँछन् ।

बिहान बेलुकी बजार घुमेर बिक्री गर्ने चिया सहनीको नियमित आम्दानीको स्रोत हो । बिहानदेखि बेलुकीसम्म साइकलमा चियाको भाँडो बोकेर चोकचोकमा ‘लेमन टि’ खुवाएपछि साँझ जम्मा भएको पैसाकै भरमा सहनी परिवारको गर्जो टर्दै आएको छ । तर अहिले कोरोना सङ्क्रमणले विश्वव्यापी महामारीको रुप लिएपछि र लकडाउनको अवधि थपिँदै गएपछि उनको पेशामा प्रत्यक्ष प्रभाव परेको छ । लकडाउनले उनको कमाइ खोसिएको छ । कमाइ खोसिएसँगै भोको पेट भर्ने उपाय पनि सकिएको छ । सरकारले लकडाउनको घोषणा गरेको १० दिन बित्यो ।

सहनीले बिहानदेखि साँझसम्म टण्टलापुर घाममा छाला डढाएर कमाएको पैसा पनि सकिएको चार दिन बितेको छ । चियाका पारखी साहित्यकार सागरवीर कडारीले सहयोगस्वरुप दिनु भएको पाँच/पाँच किलोको पिठो र भुजा (मुरही) पनि सकिन लागेको छ । छोराछोरीको गाँस पु¥याउन सहनी दम्पतीको भोजन भुजा (मुरही) मा झरेको छ । प्रत्येक साँझ उहाँहरुले नून, खोर्सानीसँग भुजा खाएर पेटभरि पानी पिउने र भोक मेटाउने गरेको बताईन् ।

पहिले काम गर्दा हुने कमाइबाट साँझ र बिहान राम्रैसँग भात खान पुग्थ्यो । आफ्नो बाध्यता सुनाउँदै सहनीले भनिन्, “आज कमायो, आजलाई ठिक्क हुने हामीजस्ता गरिब त भोकै मरिन्छ होला ।” श्रीमान्को कमाइ नहुँदा चन्द्रकलालाई ठूलो चिन्ता छ । “घर जाऔँ कसरी जाने, बाटो बन्द छ, यही बसौँ साँझ, बिहान के खाने, असाध्यै समस्यामा पर्न थालियो”, चन्द्रकला भन्छिन्, “कहिले कसले के ल्याइदेला र त्यसैबाट टार्ने भनेर आशा गर्नुबाहेक उपाय रहेन, सहयोग गर्नेले पनि एक÷दुई दिन पो हेर्छन्, सधैँ कसले कसलाई हेर्न सक्छन् ।”

यति लामो ‘लकडाउन’ होला भनेर कल्पना नै थिएन सहनी उनलाई । बन्द, हड्तालमा पनि बिहान, बेलुका साइकलमा घुमाउँदै चिया बिक्री गर्न रोकटोक नहुने भएकाले सहनीलाई यो पेशा अंगालेर ठिक निर्णय गरे जस्तो लागेको थियो । तर अहिलेको लकडाउनमा तरकारी, फलफूल, दुध, किरानाका पसल खुलेका हुन्छन् । उनको चिया बन्द छ । अब कति दिन लकडाउन लाग्छ, कहिलेसम्म लाग्छ ? त्यसको कुनै टुङ्गो छैन । “कहिलेसम्म काम नगरेर घरभित्रै बन्दी बन्नुपर्ने हो, बाहिर निस्कौँ महामारीको डर छ, भित्रै बसौँ भोकमरीले लैजाला जस्तो छ, छोराछोरीको भोको पेट र अँध्यारो अनुहार हेरेर घरभित्र बस्न पनि गाह्रो छ”, सहनीले पीडा सुनाए ।