काठमाडौं । मुलुकमा खैनी, गुट्खाजस्ता धूवाँरहित सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन गर्नेको संख्यामा वृद्घि भएको छ । नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद् (एनएचआरसी) ले नसर्ने रोगसम्बन्धी जोखिम तत्त्वको सर्वेक्षण ९स्टेप्स० का क्रममा त्यस्तो निष्कर्ष निकालेको हो ।
परिषद्ले १५–६९ वर्षका ५ हजार ५ सय ९३ जनामा गरेको सर्वेक्षणमा जनसांख्यिक तथा बानी–व्यहोरासम्बन्धी विवरणसमेत संकलन गरेको छ ।
‘चुरोट सेवन गर्नेको संख्या नगन्य रूपमा कम भएको छ तर धूवाँरहित गुट्खा, खैनी आदि खानेको संख्या बढेको छ,’ एनएचआरसीका प्रमुख अनुसन्धान अधिकृत मेघनाथ धिमालले सर्वेक्षण प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्दै भने । प्रतिवेदनअनुसार मुलुकको कुल जनसंख्याको २८।९ प्रतिशत अर्थात् करिब २८ लाखले धूमपान गर्छन् । धूमपान गर्नेमा महिलाभन्दा पुरुष बढी छन् ।
कुल जनसंख्याको १८।३ प्रतिशतले धूवाँरहित सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन गर्छन् । धूमपान गर्नेमध्ये ३३।३ प्रतिशत पुरुष र ४।९ प्रतिशत महिलाले धूवाँरहित सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन गर्छन्, अर्थात् करिब ३० लाख जनसंख्याले धूवाँरहित सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन गर्छन् ।
०।८ प्रतिशतले विद्युतीय चुरोट सेवन गर्छन् । पहिलोपटक धूमपान सुरु गर्नेको औसत उमेर पुरुष र महिला दुवै गरी १७।८ वर्ष छ । सर्वेक्षणले बर्सेनि एक व्यक्तिले चुरोटमा १ हजार ४९ रुपैयाँभन्दा बढी खर्च गर्ने गरेको देखाएको छ ।
धूमपानबाट चुरोट सेवन नगर्नेहरूसमेत धूवाँको दुष्प्रभावमा पर्ने गरेको सर्वेक्षणले औंल्याएको छ । विशेषज्ञहरूका अनुसार नेपालमा ७० प्रतिशत क्यान्सर हुने प्रमुख कारक तत्त्व धूमपान हो । फोक्सो, मुख मात्र नभई शरीरमा हुने सबै प्रकारका क्यान्सरको पहिलो कारक तमाखुलाई मानिन्छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) का अनुसार तमाखुले करिब आफ्नो आधा जति उपयोगकर्तालाई मार्ने गरेको छ । तमाखुले बर्सेनि करिब ८० लाखभन्दा बढी उपयोगकर्तालाई मार्ने गरेको डब्लूएचओको तथ्यांक छ ।
कान्तिपुरबाट साभार गएिको
