रुकुम (पूर्व) । जिल्लाको भुमे गाउँपालिका–१ लुकुमलाई स्मार्ट कृषिगाउँ बनाइने भएको छ । प्रदेश नं ५ सरकारले स्मार्ट कृषिगाउँ बनाउन चालू आर्थिक वर्षमा बजेटको व्यवस्था गरेपछि स्मार्ट कृषिगाउँमा लुकुमलाई छनोट गरिएको हो ।
स्मार्ट कृषिगाउँका लागि छनोटमा परेको लुकुममा स्मार्ट भेँडापालन सञ्चालन हुने बताइएको छ । प्रदेशको भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयको एक निर्वाचन क्षेत्र एक स्मार्ट कृषिगाउँअन्तर्गत यहाँ उक्त कार्यक्रम सञ्चालन गर्न लागिएको प्रदेशसभा सदस्य तेजबहादुर वलीले बताए । प्रदेश सरकारले त्यसका लागि रु ६० लाख बजेटसमेत विनियोजन गरिसकेको उनले बताए। स्थानीयसँगको साझेदारीमा लुकुमलाई स्मार्ट कृषि गाउँ बनाउने प्रक्रिया थालिएको हो ।
परम्परागत कृषि प्रणालीलाई त्यागेर आधुनिक कृषि प्रणालीलाई उपयोग गर्ने गरी कार्यक्रमको अवधारणा अघि सारिएको प्रदेशसभा सदस्य वलीले बताए।कार्यक्रम मार्फत यहाँका धेरैभन्दा धेरै किसानलाई व्यावसायिक बनाउने लक्ष्य राखिएको छ । कृषिमा व्यावसायीकरण र यान्त्रिकीकरण गर्नलाई कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको बताइएको छ । कार्यक्रम सञ्चालनका लागि कार्यविधि बनाइएको उनले बताए। कार्यविधिअनुसार सरकारले गरेका लागानीमा किसान आफैँले पनि थप २० प्रतिशत लगानी गर्नुपर्ने छ ।
कार्यविधिमा प्रदेश सरकारले बजेट तथा प्राविधिक खटाउने छ भने स्थानीयवासीले पनि योगदान गर्नुपर्ने छ । सरकारले भेँडापालनका लागि आफ्नो गाउँलाई स्मार्ट क्षेत्र बनाउन थालेपछि स्थानीयवासी खुशी भएका छन् । आफूहरुको दैनिकी परिवर्तन गर्न सरकारले सहयोग गर्न थालेको स्थानीय रामकुमार पुनले बताए । परम्परागत शैलीमा गर्दै आएको पेशालाई आधुनिक र व्यवस्थित गर्न उक्त कार्यक्रमले आफूहरुलाई ठूलो सहयोग पुग्ने उनको भनाइ छ ।
भेँडापालनबाट मासु तथा कपडा उत्पादन गरेर यहाँका किसानले आर्थिक उपार्जन गर्दै आएका छन् । मासुका साथै भेँडाको ऊनबाट कम्बल, कामलो, कोट, टोपी, स्वीटरलगायतका सामग्री निर्माण गर्दै आएका छन् । स्मार्ट कृषिगाउँ भएपछि बजारीकरणमा समेत सहयोग पुग्ने अर्का स्थानीवासी रामकुमार बुढाले बताए।
