उर्जा

सौर्य ऊर्जाले रोल्पाका ग्रामीण बस्ती झलमल्ल

रोल्पा । अनुदानबाट जडान गरिएका सौर्य ऊर्जाले रोल्पाका ग्रामीण बस्ती झलमल्ल भएका छन् । जिल्लाका ४८ प्रतिशत घरधुरीमा सौर्य ऊर्जा जडान गरिएको छ । सौर्य ऊर्जामा जनताको पहुँच बढेसँगै उज्यालोका लागि सल्लाको दियालो र मट्टितेलको टुकी प्रयोग गर्नुपर्ने झण्झटबाट जिल्लावासी मुक्त भएका छन् ।

जिल्लामा साना र घरेलु सौर्य ऊर्जासमेत गरी प्रयोगकर्ताको संख्या २० हजार ९५१ घरधुरी देखिएको छ । यो संख्या जिल्लाको कुल घरधुरी संख्याको करिब ४८ प्रतिशत हो ।

सौर्य ऊर्जामध्ये सात हजार ३४४ घरधुरीले साना घरेलु सौर्य ऊर्जा र १३ हजार ६०३ घरधुरीले घरेलु सौर्य ऊर्जा प्रयोग गर्दै आएको ऊर्जा शाखा तथा वातावरण शाखाले जानकारी दिएको छ । सौर्य ऊर्जामा सरकारले अनुदान दिएकाले पनि यसको अधिकतम घरधुरीमा यसको पहुँच पुगेको हो ।

साना तथा घरेलु सौर्य ऊर्जाबाट बत्ती बाल्ने, टेलिभिजन हेर्ने तथा मोबाइल चार्जको काममा समेत टेवा पुगेको स्थानीयले बताएका छन् ।

जिल्लामा सौर्य ऊर्जापछि विद्युतीय ऊर्जा प्रयोगकर्ताको संख्या पनि वृद्धि हुँदै जान थालेको छ । जिल्लामा विद्युतीय ऊर्जा प्रयोगकर्ता ३० प्रतिशत देखिएका छन् । जिल्लाका सात हजार ७४४ घरधुरीले नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको राष्ट्रिय प्रशारण उपभोग गरिरहेका छन् ।

यसैगरी जिल्लाका पाँच हजार ६०८ घरधुरीले स्थानीय खोलानालाबाट निकालिएको लघु जलविद्युत् उपभोग गर्ने गरेका छन् । हालसम्म जिल्लाका विभिन्न ३३ वटा साना तथा लघु जलविद्युत् योजनाबाट ६१७ किलोवाट जलविद्युत् उत्पादन भएको जिल्ला ऊर्जा तथा वातावरण शाखा रोल्पाले जानकारी दिएको छ ।

लघु जलविद्युत्का ६३ योजनामध्ये ३३ वटा पूरा भएको, दुई वटा बिग्रिएको र ३१ वटा निर्माणाधीन रहेको ऊर्जा इञ्जिनियर हुकुम बुढाले जानकारी दिए । निर्माण सम्पन्न ३३ मध्ये साना जलविद्युत् १८ वटा र लघु जलविद्युत् १५ वटा रहेको उहाँले बताए ।

वैकल्पिक ऊर्जाको अर्को स्रोतको रुपमा रहेको बायोग्यासका प्रयोगकर्ता भने जिल्लामा निकै कम देखिएका छन् । विभिन्न संघ संस्थाले बायोग्यास जडानका लागि अनुदानसहित सहयोग गर्दै आएको भए पनि यसप्रति भने जनताको आकर्षण खासै देखिएको छैन । जिल्लामा २०५ घरधुरीले मात्रै बायोग्यास जडान गरेको जिल्ला ऊर्जा तथा वातावरण शाखाले जानकारी दिएको छ ।

सोलार र बिजुली प्रयोगकर्ताको संख्या वृद्धि भएसँगैै रोल्पालीको स्वास्थ्यमा समेत सुधार भएको बताइएको छ । विगतमा प्रयोग गरिने दियालो र मट्टितेलको धुवाले आँखा तथा फोक्सोका रोगीको संख्या अधिक हुने गरेकोमा पछिल्ला दिनमा सो समस्या न्यूनीकरण हुँदै गएको बताइएको छ ।

जिल्लामा सुधारिएको चुलोका प्रयोगकर्ता समेत अत्यधिक बढेसँगै वन जंगल संरक्षणमा समेत टेवा पुगेको बताइन्छ ।